ĐỐ VUI HÓA HỌC
== Đố ==
1.Axit gì nhận biết
Bằng quỳ tím đổi màu
Thêm vào bạc nitrat
Tạo kết tủa trắng phau
2. Axit gì cùng sắt
Tạo muối sắt hai, ba
Tùy điều kiện dung dịch
Còn làm sắt trơ ra.
3. Axit gì làm tan
Cả kim loại bạc, đồng…
Phi kim photpho, than…
Dù dung dịch đậm nhạt.
4. Axit gì không bền
Có tên, không thấy mặt
Điều chế muối cho kiềm
Cùng oxit tương tác.
5. Axit gì có tên
Thông thường thì không gọi
Tính chất bạn đừng quên
Là axit rất yếu!
6. Axit gì mà… béo
Không no nữa mới hay
Thủy phân dầu vừng, lạc…
Thu được axit này.
7. Axit gì em nhỏ
Ba anh lớn cùng chị
Thân mang clo nguyên tử
Hơn, kém một oxi?
8. Axit gì tan nhiều
Tính axit, tính khử
Cả hai cùng mạnh đều
So những chất cùng họ?
9. Axit gì thuốc nổ
Lại còn điều lạ hơn:
Có thể điều chế nó
Từ hợp chất tính thơm.
10. Axit gì hai lần
Tan trong nước một ít
Điện li chỉ một phần
Lại là chất khí độc.
11. Axit gì đa chức
Có trong nước quả chanh
Vắt ra thêm đường ngọt
Uống giải khát ngon lành.
12. Axit gì tinh thể
Đun nóng lại chuyển mình
Loại dần phân tử nước
Đổi sang dạng thủy tinh.
13. Axit gì gốc no
Phân tử hai nhóm chức
Ứng dụng điều chế tơ
Trùng ngưng cùng chất khác.
14. Axit gì đứng đầu
Trong dãy chất đồng đẳng
Có trong kiến vàng nâu
Đốt đau buốt nóng ran.
15. Axit gì đầu bảng
Phân hủy dần lúc khan
Nên cần được bảo quản
Bỏ vào nước cho tan.
16. Axit gì bạn ơi
Lên men từ rượu nhạt
Thiếu nó xin đừng mời
Những món ngon: nem, chả.
== Đáp ==
Cám ơn anh hỏi về axit
Em trả lời xem biết đến đâu.
1. Clohiđric kể đầu
Nó làm quỳ tím chuyển màu, đó anh
Bạc nitrat kết tủa nhanh
Trắng phau, bột trắng, hiền lành thế thôi.
2. Sunfuaric khi mà nguội, đặc
Sắt cho vào cũng mặc, trơ ra
Lúc đặc, nóng tạo sắt ba (III)
Còn khi pha loãng lại là sắt hai (II).
3. Tiếp theo nitric thật tài
Khi dùng cẩn thận kẻo “ai” bị phiền
Đồng thả vào bị tan liền
Lưu huỳnh, than cũng chẳng yên chút nào.
4. Cacbonic lại không bền
Ấy là axit có tên, không hình
Muốn điều chế muối lấy kiềm
Hấp thụ oxit sẽ liền thành công.
5. Axit có tên ít dùng
Vì chúng rất yếu nên không tủi buồn
Thông thường vẫn gọi phenol
Axit phenic “tên cúng cơm” xưa rồi.
6. Oleic béo… không no
Dầu vừng, dầu lạc… sẽ cho chất này
Thủy phân phản ứng… kiềm đây
Rồi proton hóa muối ngay, mới thành.
7. Oxi axit thưa anh
Bốn chàng một dãy thuộc ngành clo
Em út tiền tố hipo
Cùng tên anh kế clorơ đi kèm.
(HClO, HClO2, HClO3, HClO4)
8. Xét trong họ halogen
Hiđro axit ta đem so tài
Tính axit mạnh, khử oai.
Iot hiđric chẳng sai có đều.
9. Axit thuốc nổ ở đâu
Họ “thơm” phải nhớ, mặc dầu chẳng thơm
Điều chế được từ phenol
Tên picric anh còn hỏi chăng.
10. Khí độc axit hai lần
Trong nước tan ít, một phần điện li
Sunfuhiđric chứ gì
Trứng ung mùi thối ta thì không quên.
11. Axit xitric dễ tìm
Ba chức axit lại thêm rượu cùng
Nước đường thêm chút giọt chanh
Mùa hè giải khát ngon lành lắm thay.
12. Octophotphoric đây
Tinh thể trong suốt có ngày nước đi
Chuyển piro dạng khử nhì
Meta dạng cuối khác gì thủy tinh.
13. Ađipic mang trong bình
Gốc no, hai chức để dành chế tơ
Điamin vẫn đợi chờ
Đồng trùng ngưng đấy, nên thơ muôn đời.
14. Khoảng ba thế kỉ nay rồi
Đã biết fomic trong loài kiến nâu
(Trong dãy đồng đẳng đứng đầu)
Kiến đốt nọc ngấm buốt đau ran người.
15. Pecloric hỡi anh ơi
Axit mạnh nhất em thời chưa quên
Bảo quản trong nước cho tan
Đặc nóng dễ nổ, khi khan hủy dần.
16. Men giấm thoáng rộng ra quân
Chế axetic từ phần rượu non
Làm cho men, chả thơm ngon
Vị chua hấp dẫn mùi thơm chào mời.